در پی استقلال جمهوری تاجیکستان در 18 شهریور 1370، جمهوری اسلامی ایران اولین کشوری بود که سفارت خود را در شهر دوشنبه افتتاح نمود. جمهوری اسلامی ایران و جمهوری تاجیکستان سال گذشته خورشیدی سی امین سالگرد برقراری روابط دیپلماتیک خود را جشن گرفتند.
اوایل استقلال که مردم تاجیکستان در اوان آشنایی با دنیای خارج، سرشار از شوق و احساس نسبت به ایران و ایرانی بودند، آمد و رفت‌ها و ارتباطات گسترده مردمی بین دو کشور بویژه در زمینههای فرهنگی چشمگیر بود. در دوران جنگهای داخلی (1997-1992) تلاش کشورمان بر پایان بخشیدن به درگیری‌ها و مهار بحران در این کشور متمرکز بود که خوشبختانه با میانجیگری سازمان ملل و برخی از کشورها از جمله جمهوری اسلامی ایران، صلح و ثبات در تاجیکستان حکمفرما شد. در دوران پس از جنگ شهروندی که دوره برقراری آشتی ملی و تثبیت صلح در تاجیکستان بود جمهوری اسلامی ایران به حمایت های خود از ملت و دولت تاجیکستان ادامه داد.
سال‌های پس از 2000 میلادی دوره شروع جدی و شکوفایی روابط اقتصادی دو کشور دوست و برادر است که با اجرای پروژه‌های اساسی مانند احداث تونل استقلال و آغاز عملیات ساخت سد و نیروگاه سنگتوده 2 و فعالیت شرکت‌ها، تجار و سرمایه‌گذاران ایرانی در تاجیکستان همراه بود. در این راستا همکاری های دو کشور در ابعاد مختلف به تقویت روابط و توسعه مناسبت‌ها در تمامی عرصه‌ها منجر گردید.
از زمان برقراری روابط سیاسی دو کشور تاجیکستان و ایران، تاکنون رؤسای جمهوری اسلامی ایران سیزده بار (یک بار مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی، 2 بار حجت‌الاسلام و المسلمین جناب آقای خاتمی، 7 بار جناب آقای دکتر احمدی‌نژاد و 2 بار حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای حسن روحانی و یک بار جناب آقای سید ابراهیم رئیسی از تاجیکستان دیدار کرده اند. متقابلا رئیس‌جمهور تاجیکستان جناب آقای امامعلی رحمان 18 بار به جمهوری اسلامی ایران سفر نموده که آخرین بار آن در خردادماه 1401 بوده است.
رؤسای مجالس تاجیکستان تاکنون 4 بار (سه بار رؤسای مجلس نمایندگان و یک بار رییس مجلس ملی) به ایران سفر کرده‌اند و آقایان حجج اسلام آقایان ناطق نوری و کروبی و جناب آقای دکتر حداد عادل (شهریور 1385) متقابلا از تاجیکستان بازدید کرده‌اند.
بین دو کشور ایران و تاجیکستان تاکنون بیش از 190 سند همکاری‌های دوجانبه در زمینههای مختلف سیاسی، امنیتی، اقتصادی، دفاعی و فرهنگی امضا شده است.
جناب آقای دکتر رئیسی ریاست محترم جمهور کشورمان در شهریورماه سال 1400 بنا به دعوت رسمی جناب آقای امامعلی رحمان رئیس جمهور محترم تاجیکستان اولین سفر رسمی خود در کسوت ریاست جمهوری را به دوشنبه انجام داد و علاوه بر شرکت در نشست شورای سران کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای، سفر رسمی دوجانبه ای را انجام دادند. در این سفر 8 سند همکاری در بخش های مختلف بین دو کشور به امضاء رسید. با حمایت دولت تاجیکستان و موافقت سایر اعضای سازمان همکاری شانگهای، درخواست تبدیل عضویت کشورمان از جایگاه ناظری به عضویت اصلی سازمان مورد پذیرش قرار گرفت
همچنین بنا به دعوت ریاست محترم جمهوری کشورمان، جناب آقای امامعلی رحمان رئیس جمهور محترم تاجیکستان در تاریخ 8 و 9 خردادماه سال جاری برای انجام سفر رسمی به جمهوری اسلامی ایران سفر کردند. در این سفر رئیس جمهور محترم تاجیکستان ملاقات هایی با مقام معظم رهبری، رئیس محترم جمهور، رئیس محترم مجلس شورای اسلامی و معاون اول محترم رئیس جمهور انجام دادند. 17 سند همکاری نیز در این سفر بین مقامات دو کشور به امضاء رسید.